Een prachtig stukje Cuba op amper 80 km van de hoofdstad, dat is de volgende bestemming op onze rondreis. Las Terrazas, een kleine gemeenschap in het westen van het land, is een omweg waard als je van Havana naar Viñales reist. Gelegen in het UNESCO natuurreservaat ‘Reserva de la Biosfera de la Sierra del Rosario’, is deze idyllische streek het eerste Cubaanse voorbeeld van het overal zo populaire ecotoerisme.
Een vroege start - niet de bus komt zo maar de bus staat al te wachten - koffers worden ingeladen - een laatste gracias en adiós aan het vriendelijke en behulpzame hotelpersoneel en weg zijn wij. Dag Havana, we komen nog een keertje terug. Voor nu willen we heel graag een ander hoofdstuk in het Cubaboek ontdekken.
ONDERWEG
We laten de buitenwijken van Havana achter ons en rijden weg van de drukke stoepen, de hopen wachtende mensen aan het busstation en de haveloze huisjes die nog net overeind blijven staan. Een ellenlange felblauwe trein schuift in een slakkengangetje het station uit en zorgt voor een paar minuten vertraging maar hé, denk aan het Cubaanse stopzinnetje: rustig aan, we hebben tijd! Trouwens, veel verkeer is er niet op de Autopista die heel toepasselijk de naam kreeg: Este-Oeste. We gaan immers van het oosten naar het westen.
Een kamelenbus, een rijdende sauna, een aspirientje, fietsers en brommers, ossen met en zonder kar … een uitgebreide scala aan ‘vervoersmiddelen’ beweegt zich voort op en naast de snelweg. Die snelweg doet even goed dienst als openluchtgarage, groentekraam en bushalte (zie mijn blog Cuba voor dummies). Oldtimers in alle mogelijke en onmogelijke kleuren en modellen geven het geheel een vintage tintje (België in de jaren 50 in een Panhard op weg naar de kust!) en de stopplaatsen zijn kleurrijker en exotischer dan onze saaie resto’s langs alle E-zoveel autostrades.
Het ziet er allemaal heel relaxed uit en de camera juicht bij al die authentieke plaatjes tot je bedenkt: je zal daar maar staan in de hete zon of, in het beste geval, in de schaduw onder een viaduct, wachtend op een bus die misschien wel of misschien niet komt. Hoe raken mensen hier ooit op tijd op het werk? Misschien zijn glijdende werkuren hier wel bedacht ...
Intussen hebben we de provincie Havana geruild voor Artemisa, de provincie die synoniem is voor uitbundige natuur en unieke landschappen. Tenminste, dat zeggen de Cubanen (en onze gids) zelf. Sceptische Belgen zeggen: ben benieuwd. En kijk, hoge dunne palmen, een glinsterend stuwmeer omringd door lage beboste heuvels, een zacht en vriendelijk tafereel strekt zich eindeloos links en rechts van de snelweg uit. Dat schept verwachtingen, dat belooft inderdaad!
GESCHIEDENIS
Voor we arriveren, een extra woordje uitleg over Las Terrazas. Dit eenvoudige dorpje (of is het eigenlijk een gemeenschap?) telt amper 1000 inwoners en is het resultaat van een doorgedreven herbebossingsprogramma in de bergachtige Sierra del Rosario eind de jaren 60 van vorige eeuw. Het ooit zo groene en bosrijke gebied werd in de 19e eeuw door de Spaanse en Franse kolonisten herschapen in kale terrassen voor de aanleg van koffieplantages. De grond verzuurde en raakte uitgeput, de plantagegebouwen werden ruïnes en wat restte was een dorre, onherbergzame plek. Tot de regering onder Fidel Castro besliste om zo’n 5.000 hectare natuur te herstellen. Miljoenen bomen werden aangeplant, vooral pijnbomen en palmbomen, en de basis van het latere UNESCO bioreservaat ‘Sierra del Rosario’ was geboren. Huisjes werden gebouwd rond het Lago del Juan en de boeren uit de omgeving zorgden voor het onderhoud van de bossen. De bouw van het ecohotel ‘Moka’ gaf het toerisme een flinke boost en vandaag is het kleine Las Terrazas een bloeiende gemeenschap met een community center, een eigen school, een bibliotheek, een dokterspost en apotheek, een klein ecomuseum, art studio’s en workshops.
Weetje: om het authentiek karakter van Las Terrazas en omgeving te bewaren kan je er niet zomaar gaan wonen. Je moet er geboren zijn of trouwen met iemand die er woont!
AANKOMST
De volgende afslag brengt ons naar de parking van het Complejo Las Terrazas. Eindelijk, we kunnen niet wachten om de bus te ruilen voor een heerlijk stukje groen! Meteen onze eerste kennismaking met de Cubaanse flora en wat een bloemenweelde: felgele allamanda, bloeiende alpinia met trossen hemels geurende bloemen, tropische heliconia met strak gestileerde bloemen in geel en oranje, het fragiele kruidje-roer-me-niet (of mimosa zoals het hier genoemd wordt) en natuurlijk de nationale bloem van Cuba, de naar jasmijn ruikende mariposa met witte bloemetjes als ragfijne vlinders.
Maar first things first, na het planten van ons eigen ‘Koning Aap’ mangoboompje, worden we in Casa de Botos getrakteerd op een muzikaal welkom, overgoten met een aperitiefje van rum met fanta en dat om 11 uur in de voormiddag. Moet kunnen, we zijn tenslotte in Cuba en vitamine R(um) is goed voor alles!
ONTDEKKEN
⌂ Estudio Ariel: een van de art studio’s in Las Terrazas is dat van de bekende Cubaanse kunstenaar Ariel Gato Miranda. Van het papier dat hij zelf recycleert en verft met natuurlijke kleurstoffen maakt hij ware kunstwerkjes: kaartjes, schilderijen, notaboekjes maar ook halskettingen en armbandjes. De handgemaakte mini vogelfiguurtjes zijn een knipoogje naar de piepkleine bijkolibrie. Inkom: gratis.
Spotten we in het naar buiten gaan nog een ijverige carpentero of West-Indische specht! Helemaal niet verlegen toont hij gewillig zijn kunstig aan de bewonderend toekijkende toeristen!
⌂ Café de Maria: heel klein, heel lokaal maar dit cafeetje (met de nadruk op le café) mag je niet overslaan. Hier drink je erg lekkere koffie en koop je de plaatselijke honing. Vanop het (ook al kleine) terras heb je een schitterend zicht op de groene omgeving en de pittoreske witte huisjes met rode daken en kleurige vensterluiken, de grijze wolken een dramatisch achtergrond voor de af en aan vliegende kalkoengieren. Een prachtplaatje!
⌂ Moka Hotel: het enige hotel in Las Terrazas en ook het enige ecohotel van Cuba. Gebouwd in 1994, open en luchtig en één met de natuur, zelfs de gigantische boom in de inkomhal mag rustig verder groeien door het open dak. De verschillende lagen van het hotel, tegen de terrassen opgebouwd, zorgen voor alweer een fantastisch zicht op het exotische landschap met zijn tropische plantengroei (vochtig warm is het hier!). ik wil er gewoon blijven, wat een rustgevende sfeer hangt er tussen de witten muren van Hotel Moka!
Voor de actieve mens: vanaf het hotel worden wandeltochten met gids georganiseerd. Je kan een mountainbike huren, gaan kajakken op het meer of je kiest voor een paardrijdtocht.
Ontspannen en relaxen kan ook maar daarvoor moet je zo’n 3 km verder, langs een smal hobbelig weggetje waarvan je in de bus spontaan de salsa gaat dansen.
Opgelet: alleen een hiking tocht ondernemen in Cuba is eigenlijk verboden. Je bent verplicht een gids mee te nemen!
⌂ Baños de San Juan: natuurlijk gevormde zwempoeltjes, watervalletjes en stroompjes omkaderd door rotsen en omgeven door het levendige groen van bomen en struiken en planten, dat zijn de Baños de San Juan. Een zalige plek aan de Rio San Juan om een duik te nemen in het heldere en verkoelende water of een luie wandeling te maken langs de waterkant. Er zijn kleedhokjes en douches voor de zwemmers. Er is een kleine bar en een restaurantje. Je kan er picknicken en barbecueën. Er zijn strooien hutjes op palen voor wie wil overnachten en er is zelfs een paard om je gezelschap te houden.
Nostalgisch detail: de oude kabelbaan om de overkant van de stroom te bereiken staat roestig en vergeten onder de takken van een grote palmboom.
⌂ Cafetal Buenavista: we verlaten het centrum van Las Terrazas om een paar minuten verderop en hogerop in de heuvels van de Sierra de Rosario te arriveren bij Cafetal Buenavista. Gebouwd in 1801 door Franse vluchtelingen uit Haïti, rest er niet veel meer van wat ooit de oudste koffieplantage van Cuba was. Een eenzame koffiestruik, een achtergelaten bel, de ruïnes van de steenmolen, de slavenverblijven … geen koffiebonen meer maar toeristen die gezellig komen lunchen in het vroegere plantershuis onder begeleiding van, jawel, een orkestje en het nu al overbekende Guantanamera! Het fooienpotje hoort er vanzelfsprekend weer bij maar we genieten, van de lekkere maaltijd en van de magnifieke uitzichten op een gebied dat ooit meer dan 50 koffieplantages telde en de geschiedenis en de economie van Cuba bepaalde.
Dit was onze laatste halte in dit ongekend mooie natuurgebied en ineens is Cuba een ander land, niet meer dat van de struggle van de kleine man in een hoofdstad van uitersten maar een land van bloemen en groen en vogels, meren en watervalletjes en uitgestrekte natuur.
Reactie plaatsen
Reacties