Cuba.

De 2 laatste dagen van onze Cubareis gluren door de busramen naar binnen. We zijn op weg van Santa Clara naar Havana, terug naar het noorden van het eiland, terug naar waar ons Caribisch avontuur begon. Over de A1 of de Autopista Nacional, via een tussenstop in Australia, doorkruisen we de provincies Cienfuegos en Matanzas, een rit van een paar uur door een vlak landschap, slechts onderbroken door koffie- en suikerrietvelden, een palmboom en bloemige struiken, langs een roestige camion met oplegger die een brommer vervoert, langs lage stenen muurtjes en vervallen schuurtjes, langs een os en een ploegende boer, onder een hoge ijle lucht waarin zwevende kalkoengieren een middagmaal trachten te spotten. Richting Havana wakkert de wind aan en de donkere wolken beloven een stormachtig einde van onze reis.

De laatste stop, voor we terugkeren naar de hoofdstad Havana en naar het begin van onze Cuba rondreis, is Santa Clara. Nooit van gehoord, zie ik sommige lezers denken. En toch is dit een bestemming die niet mag ontbreken op je Cubaanse must-seelijstje. De hoofdstad van de provincie Villa Clara, gelegen in het westelijk deel van Midden-Cuba aan de overkant van de Sierra del Escambray, krijgt terecht het lintje opgespeld van “stad van de heldhaftige guerrilla”. In Santa Clara had immers de beslissende strijd plaats tussen het leger van dictator Batista en de rebellen van Che Guevara. De belangrijkste bezienswaardigheden van de stad ademen dan ook Che en revolutie.

Na de straten en pleinen en kerken en musea en casas van Trinidad zijn we toe aan wat anders. En als je, zoals wij, een paar dagen in Trinidad verblijft, is het zeker zo leuk om voorbij de stadsgrenzen te kijken en meer van de omgeving te ontdekken. In de buurt zijn er namelijk een aantal leuke en interessante plekken om te bezoeken. Wat denk je van bijzondere landschappen met prachtige groene valleien, witter dan witte zandstranden aan een turquoise zee en historische suikerplantages met wachttorens en slavenverblijven? Op amper een half uur rijden van het centrum, laat kleurrijk Trinidad zich van heel andere kanten zien.

Heel enthousiast over het programma van de komende dagen. Er staat namelijk veel op mijn lijstje voor Trinidad, volgens velen één van de leukste en meest sfeervolle steden van Cuba. Trinidad, dat is als een reis met de teletijdmachine van professor Barabas naar de 16e eeuw. Dat is teruggeflitst worden naar een koloniale tijd van kleurboekhuisjes, hobbelige straatjes vol rivierkeien en prachtige suikerbaronpaleizen, overgoten met het swingende geluid van salsa en son. Dat is het Cuba uit de reisfolders en de Instagramstories en daar gaan wij nu naartoe.   

Het was al donker toen we gisteravond arriveerden in Hotel Faro Luna, buiten het centrum van Cienfuegos. Niks meegekregen van de mooie omgeving, niet eens een foto gemaakt en pas aan het ontbijt gemerkt dat het hotel pal aan het water ligt, letterlijk ‘met zicht op zee’. Dat ontbijt is trouwens opvallend lekker en uitgebreid en geef toe, een mens eet niet elke dag zijn ochtendomeletje met zicht op de Caribische Zee. Een rustig rondje over het houten wandelpad aan de oever laat ons nog even genieten van dat zicht voor we terug de bus induiken. Niet richting Trinidad zoals op de planning staat maar richting Cienfuegos. Het uitgestelde bezoek aan deze historische stad strandde gistermiddag op een terras langs de snelweg. Of hoe een brandstofakkefietje de ene dag leidt tot een hutsekluts van een reisprogramma de volgende dag.

Vandaag op het Cubamenu: een roadtrip van west naar oost en dat wordt een lange reis van 487 km van Viñales over Playa Giron aan de Varkensbaai naar Cienfuegos, Hotel Faro Luna. Vertrokken om 9 uur ’s ochtends en gearriveerd om 19 uur ’s avonds, inbegrepen: koffiestop en benzinestop! Reizen door Cuba is rijden en wachten en geduld en een beetje een onvoorzien avontuur maar je krijgt er een mooi stuk natuur en een interessant stuk geschiedenis voor terug.   

Een flinke afstand voor de boeg vandaag: van Las Terrazas rijden we verder naar het westen, richting de provincie Pinar del Río en de bijzondere Valle de Viñales, 2 uur en 123 km te gaan en dat zijn Cubaanse kilometers, die gaan niet zo snel. Het kleine dorp Viñales, de volgende stop op onze rondreis, ligt aan de rand van de gelijknamige vallei die met stip tot de meest fascinerende landschappen van Cuba behoort. Kalksteenrotsen, grotten, ondergrondse rivieren en de beroemde Cubaanse sigaar, redenen genoeg om ons 2 dagen onder te dompelen in een omgeving zo indrukwekkend en rijk aan natuur en tradities dat ze sinds 1999 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat.   

Een prachtig stukje Cuba op amper 80 km van de hoofdstad, dat is de volgende bestemming op onze rondreis. Las Terrazas, een kleine gemeenschap in het westen van het land, is een omweg waard als je van Havana naar Viñales reist. Gelegen in het UNESCO natuurreservaat ‘Reserva de la Biosfera de la Sierra del Rosario’, is deze idyllische streek het eerste Cubaanse voorbeeld van het overal zo populaire ecotoerisme.

Rugzak gepakt, camera in de aanslag, blauwe lucht en warme zon om 9 uur ’s ochtends … helemaal klaar om dag 2 te beleven in een hoofdstad waarvan we nog niet de helft hebben gezien en die groter en uitgestrekter is dan eerst gedacht. Op de planning: Havana en Havana en jawel, meer Havana. We gaan de ‘échte’ toerist uithangen en hebben een stadstour geboekt met een heel apart vervoermiddel dat op ons wacht om de hoek van het hotel.

Het blijft een wonder in zo'n grote bak boven de wolken zweven. Streepjes blauwe lucht en witte wattenproppen in het kleine raamkader, zon op de vliegtuigvleugel, grijze mistslierten, dreigende stormlucht … we zijn onderweg naar Cuba aan de overkant van de Atlantische Oceaan. Onder ons water, boven ons kleine slagroomtoefjes wolk. Vertrokken vanop een herfstig Zaventem, geland in een plakkerig warm Havana. Rijtje schuiven van de ene controle naar de andere, uren wachten op de koffers, een snelle kennismaking met Mora de gids, een al even snelle geldwisseling in een kantoortje buiten de terminal (lees mijn vorige blog), gesleur met koffers en valiezen richting de bus … het begin van onze Cubaanse ontdekkingsreis.     

Cuba, een land dat nog steeds tot de verbeelding spreekt van rooie linkse rakkers. Ooit, lang geleden, in een tijd van lange jurken en Zweedse klompen en gebreide sokken uit Peru, sierde een poster met de beroemde foto van Che Guevara de muren van onze studentenkamer en dweepten we, heel idealistisch, met zijn zienswijzen en discussieerden avondenlang over het eeuwige dilemma tussen kapitalisme en communisme. Nu, ouder en wijzer en realistischer geworden, willen we gewoon onze jeugddroom waarmaken: Cuba zien en ervaren! Open en onbevangen, zonder oordeel of vooroordeel vertrekken we voor wat een onvergetelijke reis wordt.