De Kustwandelroute | Etappe 2: van Westende naar Wenduine.

Op dag 2 van onze kustwandelroute gaan we op ontdekking tussen Westende en Wenduine. Het wordt een pittige tocht van 34,5 km dus geen getreuzel en wegwezen! De rugzak en de stapschoenen wachten al ongeduldig.

En voor wie zich de vraag stelt: ja hoor, een 2-persoonstentje, een slaapmatje en slaapzak zijn als een minislaapkamer, basiscomfort voor een goeie nachtrust, zelfs bij felle wind en flapperende buitentent. Vandaag start grijs en bewolkt maar fris en fruitig duiken we (in de echte betekenis van het woord) de tent uit. Het is nog wat wennen aan het campingleven. De badkamer is niet meteen bij de (tent)deur, water warmen voor de broodnodige ochtendkoffie vraagt een beetje geduld en alle materiaal opvouwen tot minuscule pakjes zodat het in en aan de rugzak kan, is een hele klus. Positieve noot: de ontbijtservice is super de luxe en bij de smakelijke broodjes en koffiekoeken vergeten we bijna de tijd. Half tien, we kunnen eindelijk vertrekken! 

🚶 WESTENDE

Via de Strandjuttersdreef en een sluipweggetje door de duinen, steken we de Koninklijke Baan (da’s de kustweg) over. De Idyllelaan brengt ons de Sint-Laureinsduinen in, langs het militair kamp van Lombardsijde en naar beginknooppunt 76. Die prachtige duinengordel tussen Lombardsijde en Westende-Bad heeft serieus afgezien door oorlogen zoals de Slag bij Nieuwpoort in 1600 en WO I van 14 – 18. De naoorlogse economische bloei en de heropleving van het toerisme met campings tot op het strand zijn alles behalve bevorderlijk geweest voor de fauna en flora van het hele gebied. Gelukkig is dat alles verleden tijd en zijn de Sint-Laureinsduinen en het strand sinds 1982 een beschermd landschap waar het genieten is van de vredige natuur en de rozerode bloeiende struiken. 

We laten de duinen achter ons en wandelen verder op het strand. Één blik op het reuzegroot scheepsroer in het zand vlakbij Surfclub De Kwinte is genoeg om te weten dat we net het eerste Beaufortkunstwerk van vandaag hebben gespot: het bronzen Navigator Monument. Heel toepasselijk met de Noordzee en een vissersboot als achtergrond. 

Hoe idyllisch de omgeving ook oogt, let wel op voor stekelige diertjes. De kompaskwal ziet er misschien picture perfect uit, een aanraking kan zeer pijnlijk zijn. Foto nemen en wegwezen!

Als kadootjes onder de kerstboom vinden we nog meer Beaufortbeelden die ons gezelschap houden. Echter, wat een teleurstelling: I Can Hear It, de enorme ouderwetse luidsprekers die tussen 2 duinen liggen, geven geen kik. We luisteren, het blijft stil. Behalve het geluid van de meeuwen en het ruisen van de golven horen we niks. Of is dat de bedoeling, het uitvergrote contrast tussen de dagelijkse drukte en de ontspannen stilte van de natuur.

Hoog op een duintop staat het meest bizarre Beaufortwerk van de kust. Knalgeel en vreemd gevormd lijkt Olnetop op een driedimensionale opspattende vanillepudding. Meer waarschijnlijk wou de kunstenaar de kracht van beukende golven op het strand voorstellen.

Wat denk je van tonnen cortenstaal die omgevormd werden tot een kraan op rupsbanden en een open platte trailer? Dat is de 21 m lange Beaufortcreatie Caterpillar + Flatbed Trailer op de zeedijk. Stoere en krachtige machines uitgevoerd in een sterk en solide materiaal, kunstig uitgesneden als een Brugs kanten tapijtje.

🚶 MIDDELKERKE

Ongemerkt en onverwachts staan we neus aan neus met het nieuwe surrealistische casino van Middelkerke. De locatie is alleszins bijzonder want  SILT is het enige gebouw aan de Belgische kust dat op het strand is gebouwd! Een deel van het casino/hotel/restaurant/evenementenzaal zit ondergronds, de bolle bovenbouw symboliseert een meerpaal, een aanlegpaal voor schepen … het zeethema is nooit ver weg.

De schermen rond de zandsculpturen verbergen wat er achter zit al zullen er zeker wilde dieren en piramiden bij zijn op het bekende festival.

Omdat de zeedijk en het strand hier met trappen verbonden zijn en het zachte zand moeilijk stapt, kruipen we (ik letterlijk, wat ons de rest van de dag een lachstuip bezorgt) richting de stevig betegelde ondergrond van de wandeldijk. Even weg van de harde wind op het strand waar een deftige babbel haast niet mogelijk is. Want een wandeltocht is meer dan de ene voet voor de andere voet zetten. Dat is ook: ontboezemingen, grapjes, filosofische gesprekken en oh ja, roddels. Dat ook!

Tram en kustweg en duinen aan de ene kant, water en strand aan de andere kant. De knooppuntenbordjes zijn we intussen kwijtgespeeld. Geen probleem: verloren lopen kan niet. Gewoon de weg volgen, Knokke ligt recht voor ons, nog 9 tussenstations.

🚶 RAVERSIJDE

De eerste bunker bevestigt ons vermoeden. Dit is Raversijde en Provinciedomein Atlantikwall, sinds 1988 open voor het publiek en in 2010 geklasseerd als erfgoedmonument. Je vindt achter de eindeloos doorlopende prikkeldraadafsluiting een stuk beschermde en zeldzaam bewaard gebleven oorlogsgeschiedenis uit WO II en WO I in het postkaartlandschap van golvende kustduinen. 

Wat rest van de Atlantikwall in Raversijde was tijdens WO II onderdeel van de Duitse verdedigingswerken langs de kusten van Europa. Bunkers, loopgraven, artilleriegeschut, uitkijkposten en verdedigingswerken, tentoonstellingen over oorlog en bevrijding … een hele boterham en, volgens mij, goed voor een lange namiddag.  

Met een natuurpark, een speelbos, een museum, een opvangcentrum voor vogels en wilde dieren, een archeologische site en de gerestaureerde overblijfselen van de Atlantikwall is dit een uitgestrekt en vooral uniek domein in een beschermd duingebied. Eentje om op het to-dolijstje te zetten.

Een ‘levend laboratorium’ op het strand voor maritiem onderzoek,  een roze villa in de duinen en aan knooppunt 68 een gezellige houten steiger, een uitkijkpunt met picknickbankjes en een drinkwatertappunt. Beter kan niet en precies op tijd want we zijn toe aan een stop met een knabbel en de waterflessen moeten nodig gevuld.

Terug op pad om via Mariakerke en de Nieuwe Koerswijk de volgende kuststad op onze route binnen te stappen.

🚶 OOSTENDE

Eerste indruk: een brede boulevard met een opeenvolging van tearooms en tavernes, eethuisjes en restaurants. We passeren rijen vakantieappartementen, in serie geschakeld als legoblokjes met de altijd aanwezige winkeltjes van kleurige strandartikelen en nostalgische souvenirs.

Een blauw-wit gestreepte strandcabine met de intrigerende tekst ‘Ensor PEEPSHOW’ trekt onze aandacht. Gluren door de kijkgaatjes laat ons beelden en werkjes zien, gebaseerd op het schilderij 'De baden van Oostende' van James Ensor. Heel origineel en artistiekerig en heel bijzonder omdat 2024 gevierd wordt als Ensorjaar. In november is het immers 75 jaar geleden dat de schilder in zijn thuisstad Oostende overleed.

Op de kade blijven we een momentje staan bij het beeldhouwwerk Umbra en de houten kader waardoor de Wellingtonrenbaan (beschermd monument) en de Koninklijke Gaanderijen zich gewillig laten fotograferen. Een imponerend zicht op een paar belangrijke ingrediënten die mee de Oostendse stadsgeschiedenis hebben bepaald.

De Koninklijke Gaanderijen dateren van 1905 en waren een overdekte flaneerboulevard voor de beau monde die met hoge hoeden, kanten parasols, chique japonnen en kostuums beschutting zocht tegen zon en regen. Het beschermd erfgoedmonument is nu een krasse eeuweling en nog steeds erg fotogeniek. Maar de architecturale parel vertoont jammerlijke tekenen van verval. Het eens bejubelde monument is een blanco canvas geworden voor streetart en graffiti en heeft de stevige ondersteuning van gele ‘krukken’ en betonnen rollators nodig. Een grondige en wellicht dure verjongingskuur is hier absoluut dringend!

De Drie Gapers sluiten naadloos aan. De brug met ooit 3 doorgangen heeft er nog slechts 2. Voor de middelste boog werd het bronzen ruiterstandbeeld van koning Leopold II geplaatst en ook dit is een beschermd monument.

Vlakbij ontdekken we in de Nieuwe Gaanderijen een mooie en vooral leuke openluchttentoonstelling met tekeningen van Caryl Strzlecki en gedichten van Guy Didelez. Het onderwerp? James Ensor: mijn (on)gerijmd leven. Een aanrader!

Aan die gaanderijen begint de Oostendse concurrent van de Hollywood Walk of Fame met de sterren van Jean-Claude Van Damme, Pierce Bosnan, Matthias Schoenaerts en nog 97 anderen. Vereeuwigd in de stoeptegels van de zeedijk.

Verderop schittert en blinkt het in de zon. De vergulde gevel Villa Maritza valt op, één van de weinige gebouwen op de zeedijk in onvervalste belle-époquestijl en terecht geklasseerd als beschermd monument.

Dan gaat het door de binnenstad van Oostende, langs het Casino-Kursaal en de vistrap, op zoek naar de overzetboot die ons van de Westeroever naar de Oosteroever moet brengen. Die overzet is gratis en vertrekt aan de Visserskaai. Pech, we zien net een veerboot vertrekken. Dat wordt wachten met de rugzak af en de benen en voeten in de ruststand.

Aan de overkant wacht ons beton en asfalt en een vrolijke groep klasgenoten op uitstap. Niet het meest geweldige stuk van de route. Om een rits bunkers heen, langs de rotsblokken van het staketsel, de lange Spinoladijk af, nog steeds beton want geen zin in het zachte, glijdende zandbakzand, voorbij de achterzijde van Fort Napoleon … het Oosterstrand is zo goed als verlaten.

Een nooit eindigend zeezicht, een lange rij duinen en strandcabines, we naderen Bredene …  

🚶 BREDENE

… En wandelen in 1 trek door naar De Haan, zonder te stoppen, over een leeg strand, op de harde strook vlak bij de waterlijn. Geen fut meer om foto’s te nemen, we willen een pauze met veel koffie!

Rode pannendaken die dichterbij komen, een trap richting de zeedijk en jawel, een terras! 

🚶 DE HAAN

Nog nooit zo blij geweest met het terras van het Beach Hotel en hun opperbeste koffie, eigenlijk 2 koffies want eentje is niet genoeg om te bekomen van de afgelopen 25 km. Zelfs de hersencellen zijn toe aan een reset want de bestelling goed doorgeven lukt evenmin, een aardbeienmilkshake wordt er eentje met banaan!

Na de rust nemen we het verstandige besluit: de laatste 7,5 km naar de camping in Wenduine gaan we lekker luxe met de kusttram. Hebben we die ervaring ook gehad! Met ons laatste restje energie halen we het net tot aan het historische stationnetje van ‘De Haan aan Zee’, langs pittoreske kustvilla’s en groene charmante wijken.

🚎 MET DE KUSTTRAM NAAR WENDUINE 

De kusttram, de tram die evenveel kilometers overbrugt en evenveel haltes aandoet als de kustwandelroute. Van De Panne naar Knokke kan je, 67 km lang, op een lui zitje de ganse Belgische Kust bewonderen. Wij zijn tevreden met 7,5 km tot de halte Wenduine Harendijke. Een eindje terug over het fiets-/voetpad en daar zijn de vlaggen en de slagboom van Camping Esmeralda. We hebben het gehaald!

Pure nostalgie, die camping, met herinneringen aan mijn jonge ik en 4 kindertjes op vakantie. Nu, 35 jaar later, is alles potdicht en ligt dat aan ons of aan de camping? Enkel het café is open. Receptie, nachtreceptie, bistro en supermarktje zijn gesloten! Geen idee waar we de tent moeten opzetten en nergens jetons verkrijgbaar voor de douches. Wat een ramp! Goddank heeft het cafeetje de oplossing: de tent mag om het even waar op de tentenweide en een simpele avondmaaltijd willen ze voor ons wel maken. Het wordt de beste spaghetti bolognaise in tijden!

De tent staat supersnel overeind - we zijn al ervaren kampeerders – en na een kattewasje duiken we de slaapzak in. Het is goed geweest voor vandaag. Morgen de 3e en laatste stapdag naar Knokke, het eindpunt.